Doğum kontrol yöntemleri, kullanışları, faydaları ve zararları hakkında bilinmesi gerekenler. Yazımızda sıkça sorulan soruları cevaplamaya çalıştık;

Doğum Kontrol Yöntemleri;

Bariyer Yöntemi (Diyafram kullanımı)

Rahatsızlık vermeyen en büyük boy veya vajen epiteline basınç yapmayan boydaki diyaframlar kullanılmalıdır. Yerleştirildikten sonra kadın kendisi çıkartmalı ve tekrar yerleştirilmelidir. Diyaframın serviksi tamamen çevrelediğinden emin olunmalıdır. Diyafram spermisid (spermleri öldüren jel kıvamında bir madde) ile birlikte kullanılmalı ve son cinsel birleşmeden en az sekiz saat sonra çıkartılmalıdır. Eğer diyafram yerleştirildikten 8 saat sonrasında tekrar birleşme olursa, ek spermisid kullanılmalıdır. Diyafram kullananlar uzun süreli kullanımda vajen epitelinde erozyon görülebileceği için, 24 saatten uzun süre aracı yerinde bırakmamalıdır.

Erkek Kondomu Kullanımı (Prezervatif)

Cinsel yolla bulaşan hastalıkları önlemede en etkili yöntem olması, Sürekli eş değiştirinler için mulaka kullanılması gereken bir yöntemdir. Kondom penisin ucuna sıkıca yerleştirilmemeli, Spermi biriktirmek için ucun 1-1,5 cm penisin üzerinde boşluk bırakılmalıdır. Spermlerin akmaması için çıkartılırken dikkat edilimelidir.

Kadın Kondomu Kullanımı (Femidon)

Yumuşak, gevşek uyan kılıf ve iki fleksibl poliuretan halkadan oluşur. Bir halka kılıfının kapalı ucunda vajenin içinde durur ve iç sabitleyici ve yerleştirme mekanizması olarak görev yapar. Dış halka, aletin diş kenarını oluşturur, yerleştirildikten sonra vajenin dışında kalır ve cinsel ilişki sırasında labialar (dudaklar) ve penis köküne koruma sağlar. Kondom önceden kayganlaştırılmış ve tek kullanımlıktır.

Erkek kondomuna göre kadın kondomunun avantajı cinsel ilişki başlamadan yerleştirilmesi ve boşalmadan uzun süre sonraya kadar yerinde kalabilmesidir. Dış genital bölgeyi de örttüğünden, kadın kondomu genital herpes gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruma sağlar. Erkek kondomlarında kullanılan latex’e göre poliüretan daha kuvvetli olduğundan yırtılması zordur .

Cilt Altı İmplantları

Poliklinik şartlarında toplam 5 dakikada yerleştirilir. Deri, lokal anestetik ile uyuşturulduktan sonra yerleştirilir. Yerleştirme ve çıkartma işlemi sırasıyla 1 ve 3 dakika sürer. Bu implantın 3 yil kullanım süresi vardır Bu çubuk yerinde iken siklus ortasi LH artışı hep baskılanmıştır ve üç yıl boyunca ovulasyon engellenir Bu implantı kullananların yarısında amenore ve seyrek kanama görülürken, sık kanama ve uzamış kanama yüzde 20’sinde görülür.

Enjektabl Doğum Kontrol Yöntemleri

Ükemizde kontrasepsiyon amaçlı iki tip enjektabl steroid formulasyon mevcuttur. Bunlar her üç ayda bir 150mg dozda verilen medroksip rogesteron asetat ve farklı progestin ve östrojen içeren aylık (Mesigyna) kombinasyonlardır.

İlaç gluteus yada deltoid kasın içine derin enjeksiyon ile verilir, sonrasında progestin yavaşça sistemik dolaşıma geçer. Enjeksiyon sonrası alan ovulmamalıdır ki ilaç yavaşça dolaşıma katılsın ve kontraseptif etkisini en az dört ay korusun.

Rahim içi araçlar

Normal diyette alınan bakırdan daha az sabit erimesi olduğundan tüm bakır RİA’lar periodik olarak değiştirilmelidir. Birleşik Devletlerde bakır T380A’nin kullanımı 10 yıldır onaylanmıştır. Çıkartılma zamanı araç çıkartıldıktan sonra yenisi aynı visitte takılabilir. RİA’ların spermisidal etkisi nedeniyle eğer tüplere sperm ulaşabilirse yumurta genelde döllenemez. Levonorgestrel salgılayan RİA’lar servikal mukusun incelmesini engeller ve spermin serviksten uterin kaviteye gidişini önler.

Not: Bazı yöntemlerin ileride kısırlığa yol açacağı inanışı tamamen yanlıştır. Mevcut modern korunma yöntemlerinden hiçbiri, doğru ve düzenli takipler ile kullanıldığında sorun yaratmaz.