Çocuklarda tuvalet eğitimi başlarken öncelikle tuvalet kullanımı hakkında yavaş yavaş bilgilendirilmesi tehdit edici cümlelerin kurulmaması önemlidir.

Tuvalet Eğitimi Nasıl Verilir ?

Ona ‘’ Sen artık büyüdün, büyükler gibi artık bez yerine bundan sonra bizim gibi tuvalete gidebilirsin tuvalete kolay ulaşabilmen için yükseltici koyduk. Rahat oturabilmen için üstünde küçük çocuk adaptörü var. Onu kullanarak sende bizim gibi tuvaletini yapabileceksin.’’ gibi bir açıklama yapabilirsiniz.

Daha sonra bezleri ortadan kaldırmalı ve külota yada alıştırma külotuna geçiş yapmalısınız. Çocuğunuz ile birlikte alışverişe çıkarak onunda beğendiği külotları almanız onun motivasyonunun yükseltecektir. Bu süreçte çocuğunuzun üzerine kolay çıkarılabilir kıyafetler seçin.

Eğitim sırasında Tuvaletiniz uygun değilse yada bebek lazımlık kullanmak istiyorsanız daha istekli şekilde kullanabilmesi için eğlenceli, sevimli şekillerdeki lazımlıkları deneyebilirsiniz.

Çocuğun Tuvalet Eğitimi İçin Gerekli Araçlar;

Tuvaletinize çocuğunuzun kullanacağı adaptörü ve basamağı yerleştirin ve her zaman ulaşılabilir olmasına dikkat edin. Yetişkinlerin tuvaleti kullandıktan sonra mutlaka adaptörü yerine takmalıdır. 

Genelde tuvaletini yaptığı zamanları belirleyin ve o zamanlarda çocuğunuzu adaptörüne oturtun. Gün içinde tuvaletinin geldiğine dair ipuçlarını yakalayın ve hemen onu tuvalete götürün. Tuvaletinin azda olsa bir kısmını tuvalete yapması önemlidir. Tuvalete gittiğinde onu yalnız bırakmamaya çalışın.

Tuvalete gitmek için çiş/kaka yapma gibi kelimeler kullanın ve bu davranışları ifade edin (‘’Çiş mi yapacaksın?’’ vb.).

Bir önemli diğer nokta ise çocuğunuzu istemediği halde lazımlıkta yada tuvalette oturtmayın, çocuğun tuvalet yapma ile olumsuz duyguları eşleştirmesine yol açabilir, bu durumda eğitimin verilmesini güçleştirir. Asla ceza olarak lazımlık/tuvalette oturmayı kullanmayın.

Eğer lazımlık kullanarak eğitime başlama ihtiyacı duyuyorsanız (çocuğunuzda klozeti kullanmada telkin ile geçmeyen bir endişe duyuyorsa) veya tercih ediyorsanız; çocuğunuz ile birlikte seçtiğiniz bir lazımlık ile başlayın. Lazımlığın ulaşılabilir olması ve esas evdeki tuvaletin bulunduğu odada olması önemlidir. Salonda, odasında veya televizyonun karşısında olması uygun olmayacaktır.

Çocuğunuzun genellikle tuvaletini yaptığı zamanlarını belirleyin ve o zamanlarda çocuğunuzu lazımlığa oturtun. Gün içinde çocuğunuzun tuvalete gitme ihtiyacını belirten hareket ve sözlerine dikkat edin. Bu söz ve hareketleri gözlemlediğinizde çocuğunuzu lazımlığa oturtun. Böylece tuvalete oturma rutini geliştirmiş olacaksınız. Belli zamanlarda çocuğunuza tuvalete gitme ihtiyacının olup olmadığını sorun. Lazımlığını ve tuvalet kullanımda yanında olmaya özen gösterin.

Çocuğunuz lazımlığa alıştığından bir süre sonra yetişkinlerin kullandığı tuvalete geçişinde ona uygun aparat alınması ve tuvalete ulaşabilmesi için yükseltici alınması gerekir. Çocuğunuzun tuvaletini yaparken ayağının yükselticiye basması, bağırsak hareketleri için gereklidir.

Tuvaletini yaptıktan sonra sifonu çekme ve el yıkama rutini ile öz bakım becerilerini kazandırabilirsiniz. Kız çocuklarının tuvaletlerini yaptıktan sonra önden arkaya altını silmesini öğretilmesi sağlığı açısından çok önemlidir.

Çoçuklarda Tuvalet Alıştırma

Zaman zaman kazalar olması çok normaldir. Bu tür kazalarda hiçbir tepki ve ceza verilmemesi gerekir.

Ev içinde olan, çocuğunuz ile ilgilenen her kişinin (bakıcı, anneanne, babaanne vb.) tuvalet rutinini aynı olarak uygulamaya devam etmesi süreci hızlandırır ve kolaylaştırır.

Çocuğun hayatında büyük değişikliklerin olduğu bir dönem ise (kardeş doğumu, ev taşınma, ölüm vb.), eğitim verecek ebeveyn yeterli zaman ayıramayacaksa  veya eğitim süreci kesintiye uğrama riski var ise eğitime başlanmamalı ve daha uygun bir zaman beklenmelidir.

Erkek çocuklarda tuvalet eğitimi,

Kız çocuklarından biraz daha farklıdır. Kız çocuklarının erkek çocuklara göre daha çabuk olgunlaştığına dair bilgiler olmasına rağmen her çocuğun kendi gelişimi olduğu unutulmamalıdır.

Erkek çocukları da kızlar gibi öncelikle oturarak eğitimi alırlar daha sonra bunu babasında, okulda arkadaşlarında gördüğü gibi ayakta denemek isteyebilir. Deneme isteğini reddetmeyin. Tuvalete, tuvaleti tıkamayacak şekilde küçük kağıt toplar yapıp, tuvalete atabilir ve onları hedef olarak kullanarak hedef denemeleri yaptırabilirsiniz.

Çoçuklarda Tuvalet Korkusu

Hemen başarmazsa ona kızmayın ve denemesi, öğrenmesi için fırsat ve zaman tanıyın.

Gerektiğinde tuvaletini yaptığında olumlu ödüller kullanın. Ödülün maddi değeri yüksek olmayan, çocuğunuzun sevdiği bir şey olması (renkli yapıştırmalar vb.) yararlı olacaktır. Ödülü istikrarlı olarak önce her tuvalete oturduğunda daha sonra her tuvaletini yaptığında kazanması, davranışının pekişmesine yardımcı olacaktır.

Çoçuklarda Tuvalet Eğitimi Ne Zaman Başlar ? 

Tuvalet eğitimi yaşı

Yürüyor ve kısa süreli oturabiliyor,
Yönerge alabiliyor,
2 saat kadar altı kuru kalıyor,
Tuvaletinin geldiğini gösterebiliyor ve/veya ifade edebiliyor,
Bez giymekten rahatsız oluyor,
Kas kontrolü geliştiyse (tuvaletini tutma/bırakma),
Kendi kendine basit giysileri çıkarabiliyorsa, eğitime hazır olduğu düşünülebilir.
Bu hazır oluş genel olarak çocuklarda 18-24 ay arasında görülmektedir. Bu dönemde çocuk yukarıdaki becerilerini kazanmış olduğu varsayılarak artık yavaş yavaş tuvaletle tanıştırılmaya başlanabilir.

Unutmayınız yanlış eğitim tutumları, çocukta onarılması güç özgüven, kimlik, benlik ve bağlanma problemlerine neden olabilir. Bu yüzden çocuklarımızla inatlaşmamak denemeler sonucunda bir gelişme kaydedemiyorsak ısrarcı olmadan 1-3 ay arası ara vererek uygun bir zaman bekleyip tekrar başlamak daha iyi olacaktır.